Hoe worden de goede besluiten op de juiste wijze genomen

Goede besluitvorming is een essentieel onderdeel van governance. Het nemen van de goede besluiten vereist kennis, maar is vooral een combinatie van kunst en kunde. De kunde komt tot uitdrukking in het voorbereiden en nemen van afgewogen besluiten en het volgen van de juiste procedures. De kunst van goede besluitvorming is het zorgvuldig afwegen van verschillende belangen, het onderzoeken van alternatieven voordat tot een keuze gekomen wordt en vooral het proces van invloed en betrokkenheid om draagvlak of begrip te krijgen en het sluiten van compromissen mogelijk te maken.

Het bestuur van een organisatie is leidend in het voorbereiden en nemen van besluiten maar is tegelijkertijd maar één actor in het gehele besluitvormingstraject. Er zijn intern en extern mensen die het besluit voorbereiden en/of adviseren over het besluit. De verschillende aspecten van een besluit (inhoudelijk, financieel, kwaliteit, risico, samenhang met andere besluiten) moeten vooraf door verschillende mensen getoetst worden. De begrijpelijkheid van het besluit en de uitvoerbaarheid ervan moeten tevoren duidelijk zijn..

Als er een concept besluit ligt wordt het voorgelegd aan de medezeggenschap en na verwerking van adviezen ter goedkeuring aan het toezicht. Dat vraagt stuurmanskunst en bijna artistieke vaardigheden van het bestuur. Hoe doe je dat en wat is daarvoor nodig? Hoe brengt je inhoud van het besluit, het proces on te komen tot een besluit en de procedures die gevolgd worden tot een harmonieus geheel? Zo bezien zijn er overeenkomsten tussen de kunst en kunde van besluitvorming en van koken. Deze metafoor komt tijdens de masterclass aan de orde.

Medezeggenschapsorganen hebben een formele rol in een groot deel van de besluiten in een organisatie, maar de vraag is hoe bestuur en medezeggenschap zorgen voor een constructieve omgang met elkaar zodat er harmonieus tot besluiten gekomen wordt, met inachtneming van en respect voor ieders verantwoordelijkheden en bevoegdheden. De rol van de medezeggenschap bij besluitvorming komt tijdens de masterclass aan de orde.

De ultieme toets of er sprake is van een goed besluit dat op de juiste manier is genomen ligt bij de raad van toezicht. De raad van toezicht moet immers voorafgaande goedkeuring verlenen aan die bestuursbesluiten, die in de statuten zijn opgenomen. Hoe doe je dat als raad van toezicht? Welke vragen stel je? Naar welke aspecten kijk je? Wanneer en hoe wil de raad van toezicht betrokken worden bij voorbereiding van besluiten? En hoe wordt dan voorkomen dat de adviesrol van de raad van toezicht tijdens het proces en de goedkeuring aan het eind elkaar niet in de weg zitten? Hoe de raad van toezicht die toetsing van het besluit kan hanteren om tot goedkeuring te komen, komt tijdens de masterclass uitgebreid aan de orde. Een goede vastlegging van het besluit en van de goedkeuring daarvan is daarbij essentieel. Die vastlegging is tevens de basis voor de uitvoering; de uitvoerders moeten wel begrijpen wat er besloten is en wat er van hen verwacht wordt. Dat zij eerder in het proces invloed hebben op (het toetsen van de uitvoerbaarheid van) het besluit zou vanzelfsprekend moeten zijn. Ook daarop wordt tijdens de masterclass ingegaan.